قلم و کار (قلمکار)

قلـــم کار هنـــر نقـــش زدن، بـــر روی پارچـــه اســـت، هنـــر جـــان بخشـــیدن بـــه ســـپیدی نجیـــب یـــک پنبـــه یـــا ابریشـــم،چه بـــه صـــورت چـــاپ و چـــه بـــه صـــورت نقاشـــی بـــا قلمـــو.در نقاشـــی اســـت کـــه قلـــم بـــر جـــان نقـــوش می گردد بـــه آن هـــا هویـــت می بخشد و نقشـــی از آن هـــا بـــر متـــن پارچه نقاشی می کند.و هم اینکه واژه ای فارسی است که به طور لغوی از دو واژه قلم و کاری تشکیل شده و معنی آن کار هنری است که با قلم انجام می شود.

پـــرده در حافظـــه ی بصـــری و حفـــظ و انتقـــال مفاهیـــم داســـتانی، آیینـــی و ارزشهـــای فرهنگـــی در هنـــر ایـــران جایـــگاه ویـــژه ای دارد. صـــورت خوانـــی، شـــمایل گردانـــی و پـــرده داری بخشـــی از پـــرده خوانـــی بوده اند و نمی تواند مترادف پرده خوانی قلمداد گردد. (بیاضی،ص74؛قس غریب پور،ص56).

پیدایـــش ایـــن نـــوع نقاشـــی مردمـــی را قرنهـــا پیـــش از پیدایـــش نقاشـــی قهوه خانه و همزمان با سنت دیرینه قصه خوانی و مرثیه سرایی و تعزیه خوانی در ایران می دانند و به نگارگری بر روی سفالینه ها و شمایل های سوگ سیاووش مس رسانند.(بلوک باشی،عناصری ص175)برخی نیز نقاشی های مانی را سرچشمه ی تاریخی اینگونه القائـــات مذهبـــی می دانند. (حسن بیگی،ص340)

پـــرده مملـــوء از نقاشـــی مردمـــی اســـت . یـــک پارچـــه کـــه یـــک یـــا چنـــد رخـــداد بـــر آن نقـــش بســـته اســـت.نقش هـــای پـــرده نقوشـــی عامیانه که بر مبنای تخیــلات نقـــاش و گفته ها و نوشته های تاریخی و افسانه ای به تصویر کشیده می شود. (حسن بیگی،ص340)

خیالـــی ســـازی های مـــن در بســـتری بـــه نـــام پـــرده، توجـــه عمـــدی و گوشـــزدی بـــر ایـــن خـــلاء ارزشـــی در مفاهیـــم آثـــار بصـــری، منســـوجات دســـت ســـاخته و تصاویـــر داســـتانی و فرهنگـــی در زندگـــی معاصر است.پــردهایی که مفهـــوم پوشـــش، پنهـــان ســـاختن، یـــا بســـتن درزو … را کنار می زنند و دری شـــوند بـــرای گشـــایش و ســـفری به عالمی نو.

با قلمکار نقاشی،هویت پــرده ها،معنا گرفت.پــرده ها عیان شدند و نقش خود را از انباشتگی و حرکـــت رفـــت و برگشـــت های قلم ،دندانه ها و رنگ های گیاهی وام گرفتند و سادگی یک داستان را با سادگی و زلالی قلمش هماهنگ ساختند.

پرده هـــای نقاشـــی قلمـــکار و خیالـــی ســـازی های مـــن،شـــامل نقـــوش فرشـــتگان در مجالـــس گوناگـــون اســـت. در ســـپهری بیکـــران یـــا در بوســـتانی مملـــوء از درختانـــی بهشـــتی در حـــال شـــادی و پایکوبـــی و مصاحبـــت و گفـــت و شـــنود و همینطـــور پاســـداری و مراقبـــت از درختـــان مقـــدس و جنـــب جوشـــی لطیـــف در پـــی آراســـتن و پیراستن باغ های بهشتی.

و طعنـــه ای اســـت بـــر انســـان معاصـــر کـــه در عصـــر ســـیمان و آهـــن بی محابـــا بـــه خلـــق زشـــتی و نـــا راســـتی و کجـــی در زندگـــی می تازد.

قلـــم مـــن از لطافـــت و زیبایـــی فرشـــتگانی صحبـــت می کند که در حافظه ی تصویـــری منســـوجات کهـــن کمتر دیده شده اند و در دل خود داستان ها و معانـــی بســـیار ارزشـــمندی را حمـــل میکننـــد. حوریـــان و فرشـــتگان بـــر اســـاس مقـــام و کرامـــت، جایـــگاه و منزلـــت متفـــاوت دارنـــد و در طبقـــات مختلـــف آســـمان خانـــه گزیده انـــد. بـــاغ و بوســـتان ها همیشـــه میزبـــان حوریـــان و فرشتگانند.

تجســـمی از بهشـــت بریـــن بـــر روی زمین انـــد. مامـــن و پناهـــی بـــرای خلـــوت، گفـــت و شـــنود یـــا پـــاس داشـــت درختـــی گرانقـــدر کـــه وصفـــش تـــا آســـمان هفتـــم رفتـــه اســـت آنها در حال ستایش باغ اند.در ذوقـــی گـــردان از شـــادابی و سرســـبزی اش بـــه دورش می گردند و به آن ها نور می بخشند.

درخـــت در دلـــش نـــور دارد و آتـــش و خداونـــد بـــرای اولیـــن بـــار از دل یـــک درخـــت بـــا انســـان ســـخن گفـــت و درختـــان رابـــط زمیـــن و آســـمانند.

ایـــن اســـت کـــه هـــر بوســـتانی بازتابـــی اســـت از بهشـــت بر زمین و از شاخه ی درختانش به درختان بهشتی راهی و شکستنش مانند شکستن بالی از بال های فرشتگان می ماند.

باغ مقـــدس اســـت و عزیـــز. نـــور چشـــم اســـت و صفـــای دل؛ می شـــود جانـــی تـــازه کـــرد در هوایـــی کـــه درختانـــش نفس می کشند.

انـــد کـــه بـــر مبنـــای نقـــاش و گفته